HOME
ZOEKTIPS
LINKS en LITERATUUR
ORGELS
LAATSTE WIJZIGINGEN
OVER ONS
DONATIES


LAATST BIJGEWERKT OP 13-03-2024

Kapel O.L. Vrouw van Rust

 
Soort gebouw: Kapel
Plaats: Heel
Gemeente: Maasgouw
 
Adres: Pol naast 18
 
Eigenaar: Stichting Het Limburgs Landschap
 
Huidig gebruik: Kapel
 

Foto: Leon Janssen, Heel, 2006

Locatie

Geschiedenis

Onderstaande tekst van Edmond Staal is overgenomen uit het tijdschrift Limburgs Landschap, 2007, I, pag. 22 en 23.

De (voormalige) gemeente Heel heeft dit kapelletje geschonken aan Het Limburgs Landschap ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de stichting. Het kapelletje van ‘Onze Lieve vrouw van Rust’ heeft een letterlijk bewogen geschiedenis. Uit de monden van hoogbejaarde streekbewoners komt een roerende geschiedenis van dit kleine volks volksmonumentje.

Al vanaf 1800 staan er in Pol bij Heel gebouwen; er wordt gesproken over een schippersherberg met paardenstallen. Later, in elk geval ver voor de Tweede Wereldoorlog, stond er een boerderij met bijbehorend kapelletje. Het oorspronkelijke kapelletje was geschonken door ‘lijndrijvers’ en had aan vier kanten een lindeboom staan. Lijndrijvers waren de begeleiders van de paarden die de trekschuiten over de Maas voorttrokken. Het boerderijcomplex was in de jaren ’20 van de vorige eeuw eigendom van de familie Brouns-Vermeulen. Tijdens de oorlog werden boerderij en kapel bij een Duitse overval in brand geschoten. De daarna nog bruikbare stenen werden later deels gebruikt voor de herbouw van een andere kapel in Panheel. In het oude kapelletje in Pol stond een Mariabeeld. Na de strenge winter van 1928-’29 was dit geschonken door schippers die in het ijs vastzaten en hieruit veilig wisten te ontsnappen. Zij bezochten regelmatig het kapelletje en schonken geld. De heer Gubbels (geboren in 1917) en neef van de eigenaren stak van dat geld kaarsen aan in de kapel en verzorgde er de bloemen.

Door baggerwerkzaamheden in de jaren ’50 zou de grond waar het inmiddels herbouwde kapelletje stond, verdwijnen. De ontgrinders kochten elders voor 60 gulden grond en boden aan het kapelletje te verplaatsen. Het werd gesloopt en in 1953 voor 826 gulden herbouwd. Het geheel werd geschonken aan de toenmalige gemeente Wessem die later opging in de gemeente Heel (nu gemeente Maasgouw). Het originele houten beeld was erg onderkomen en kwam, in kranten gewikkeld, op een zolder te liggen. Een in het kapelletje geplaatst gipsen beeld werd vernield en de zusters van Sint-Anna in Heel schonken daarom een nieuw beeld. Dat beeld werd in 1960 na een processie ingezegend. Het originele houten beeldje werd gerestaureerd en een tijdlang bij de zusters van Sint-Anna veilig opgeborgen. De pastoor nam het later mee naar de kerk van Wessem en het staat daar nu, naar het schijnt, in de sacristie.

Door de ontgrindingen kwam de herbouwde kapel echter steeds geïsoleerder te liggen, met als gevolg inbraak en vernieling. De buurtbewoners vroegen de gemeente daarom om verplaatsing naar een veiliger plek. Na alle voorbereidingen bleek de uitverkoren plek echter eigendom te zijn van Het Limburgs Landschap. Bij landschap hoort naast natuur ook cultuur, zo ook kruisen en kapelletjes. Vandaar het Het Limburgs Landschap graag medewerking verleende. De eigenares van het kapelletje, de gemeente Heel, kwam toen met het idee dit karakteristieke gebouwtje te schenken aan Het Limburgs Landschap in het kader van 75 jaar Limburgs Landschap. De gemeente zorgde voor de verplaatsing, de aanleg van het klinkerpad en de zitbank.

Verplaatsing van de kapel in 2006. Foto: Leon Janssen, Heel, 2006

Op een warme nazomeravond in 2006 was er muziek van harmonie De Vriendenkrans. Zij begeleidde, samen met jongeren van de waterscoutinggroep De Terwindtvaarders, een boot versierd met bloemen. De tocht voerde van de oude locatie naar de nieuwe. Op de plecht van het schip stond een fraai Mariabeeld voor in de verplaatste kapel. Na de plaatsing door wethouder Van de Mortel zegende pastoor Egelie de kapel in. De betrokkenheid van de buurtbewoners en hun kinderen bij de opening geeft goede hoop dat er ook praktisch gezien een oogje in het zeil gehouden wordt. De verplaatste kapel is een waardevol landschapselement en voor vele wandelaars en fietsers een rustpunt.

Voor dit artikel werd gebruik gemaakt van gegevens van de informatie van de Geschied- en Heemkundekring Het Land van Thorn en de Werkgroep Kruizen en Kapellen Heel, via mevrouw Geelen.

Zie ook: Kapellen en Kruisen nr 42 april 2009 pag 18

 

Kapel O.L. Vrouw van Rust