Agnietenklooster (voormalig), later bewoond door Liefdezusters van het H. Bloed

Kloosterkerk vanaf de stadswal. Foto: april 2006

Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg

Voormalig Agnietenklooster. Kapel 1699-1702; vier vleugels om de pandhof, 1662 e.v. en twee vrijstaande bijgebouwen 1728 en 1749. Hoogaltaar, 1780; twee zij-altaren 1776, communiebank, midden XVIII, Lodewijk XV-preekstoel, betimmering, XVIII. Klokkenstoel met klok van F.A. Gaulard, 1838, diam. 47,5 cm. (Datum: 19-07-1967).

Ruimtelijke context

Het complex ligt aan de rand van de oude stad, tegen de stadswal, die ter plekke Agnetenwal heet.

Type

Het voormalige domincanessenklooster 'St.-Agnetenberg' is een complex van drie vleugels met elk twee lagen. Een daarvan draagt het jaartal 1662 in de jaartalankers.

De aan St. Helena gewijde kloosterkerk is een eenbeukige driezijdig gesloten kerk met dakruiter.

 Koorzijde van de kloosterkerk. Foto: april 2006

Bouwgeschiedenis

Het klooster werd gebouwd op de plaats, waar de dominicanessen in 1649 een pand van de stadvoogdij hadden betrokken, aangevuld met met de in 1655 gekochte restanten van het poosthuis van de heren van Dobbelstein, de zg. Dobbelsteinporte. De kloosterkerk werd gebouwd in de jaren 1699-1706. Na het vertrek van de zusters in de Franse tijd (1801) was het kloostergebouw o.a. in gebruik als armenschool en als stadsschool (1831). Vanaf 1857 is het complex in gebruik als bij de Liefdezusters van het Kostbaar Bloed, die zich richtten op de armen- en ziekenzorg. In 1858 stichtten ze er ook een bewaarschool. In 1966-'68 ontwierp de architect H. Palmen langs de Plakstraat een nieuwe vleugel.

St. Agnetenberg is tot ca. 2011 in gebruik geweest als klooster van de Liefdezusters van het Kostbaar Bloed. 

De zusters verhuisden daarna naar een tot klooster ingericht pand in Windraak.

Gemeente Sittard-Geleen - ontwerp bestemmingsplan - klooster Sint Agnetenberg Het Klooster Sint Agnetenberg is gelegen aan de Plakstraat te Sittard. Het plangebied is globaal begrensd door de Plakstraat, Agnetenwal, de Dobbelsteynporte en de achterkant van de panden gelegen aan de Rosmolenstraat. Het klooster bestaat uit een rijksmonumentaal deel en uit een niet-monumentaal deel. Het monumentale deel wordt intern verbouwd. Het niet-monumentale deel, gelegen ten westen van hetrijksmonument, wordt gesloopt. Daarvoor in de plaats worden nieuwe gebouwen gerealiseerd. In totaal worden er maximaal 40 woningen gerealiseerd. De bestemming “maatschappelijk” wordt gewijzigd naar de bestemming “wonen”. Er worden doorgangen voor voetgangers gerealiseerd tussen de Plakstraat en het parkeerterrein bij de Dobbelsteynporte. Het voorontwerp van dit bestemmingsplan heeft in december 2020 ter inzage gelegen. Er zijn naar aanleiding van het voorontwerp een aantal inspraakreacties ontvangen. Naar aanleiding van de inspraakreacties is de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) gevraagd naar de monumentale status van de sacristie behorende bij de rijksmonumentale kapel. Volgens de RCE maakt ook de sacristie deel uit van het rijksmonument. Op de verbeelding van het bestemmingsplan is daarom dan ook de sacristie nu aangeduid als rijksmonument. Voor het overige hebben de inspraakreacties niet geleid tot wijzigingen van het bestemmingsplan. Datum: 2 juni 2021

Exterieur

Kerk en klooster aan de Plakstraat. Foto: april 2006

Kloostertuin. Foto Harry Vrancken, september 2012

Interieur

Zicht op het priesterkoor. Foto Harry Vrancken, september 2012

Oksaal en orgel. Foto Harry Vrancken, september 2012

Het interieur van de kloosterkerk wordt gedekt door kruisribgewelven. Tot het inventaris uit de vroege 18e eeuw in Lodewijk XIV-stijl behoren een altaar, een preekstoel en een gesneden houten lambrisering.

Bron: Monumenten in Nederland: Limburg / Waanders Uitgevers, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.

Orgel

De zusters verhuisden naar een tot klooster ingericht pand in Windraak, waar in de krappe kapel een klein elektronisch orgeltje staat. Het orgel uit de Agnetenkapel past er niet in.

De huidige eigenaar van de Agnetenkapel wil er een woning van maken en ik (Jo Canten) help hem om voor het Verschueren unit orgel uit 1971 Opus 812 een andere bestemming te vinden.

Dit orgel heeft 4 stamregisters van samen 260 pijpen, waaruit op man I 7st., op II 6 st. en ped. 5 stemmen afgeleid zijn. Het is na 8 jaar ongebruik best nog in goede staat en in stemming.

# De dispositie volgt nog.

Bron: Jo Canten, Sittard