Foto: april 2006

Foto: september 2019

Ruimtelijke context

De kapel ligt op een driesprong midden in de buurtschap Benzenrade. De kapel staat op een ruim grondstuk en is omgeven door een plantsoen, begrensd door een lage ligusterhaag.

Locatie

Type

Rechthoekige kapel, opgetrokken in Kunradersteen met voor de ingang een afdak, dat steunt op twee pilaren, eveneens van Kunradersteen.

Geschiedenis van de H.Hart Kapel Benzenrade.

In 1921 werd Welten een parochie en daardoor zou de grote Sacramentsprocessie ook naar Benzenrade komen, Pastoor Keybets opperde het idee om een groot kruisbeeld op te richten, maar na lang beraad werd het idee opgevat om een kapel te bouwen.

In 1924 werd door de volgende initiatiefnemers:  Bert Moonen, Simon Eurlings, Gerard Klinkers, Lambert de Esch, Mathieu Mertens, Hub Crombach  en Alfons Habets gestart met het bouwen van de kapel. Als bouwplaats kozen zij de toendertijd geheten “kikkerpoel”, de gemeente Heerlen stond de bouwgrond belangeloos voor dit doel af. Het Kerkbestuur van Welten heeft het in erfpacht. Gestart werd met de bouw in het voorjaar 1924 en op 15 augustus 1925 (Maria Hemelvaartsdag) werd door Pastoor Keybets onder zeer grote belangstelling de inzegening verricht en werd de kapel toegewijd aan het H. Hart.

De kapel is uit mergelstenen gebouwd die afkomstig waren van de kalkbranderij Klinkers (later Kurvers ) in de “Daal”. Het huidige altaar komt uit de kerk van Welten, sommige beelden zijn gekocht door de buurtvereniging en een aantal voorwerpen zijn geschonken door bewoners zoals 2 kandelaren door mevr. Lemmens-Leerssen, de bel door de fam. Brouns, en de grote bidstoel is door dhr. Pieters (Pieters-Dortu) geschonken. 

Ter nagedachtenis aan het Joods meisje Henriette Neter is er in 2017 een kandelaar door haar familie geschonken.

Eens in de 3 jaar trekt de Sacramentsprocessie van Welten naar Benzenrade over een uniek zandtapijt, waar na afloop een H. Mis plaatsvindt. In de maanden mei t/m oktober is er op de 1^e vrijdag van de maand om 19.00 uur een H.Mis.

Op 25 augustus 2019 zijn de nieuwe glas-in-loodramen ingezegend door deken Bouman. Deze ramen zijn ontworpen en gemaakt door en met inwoners van Benzenrade o.l.v. mevr. van Santen.

Buurtvereniging Benzenrade heeft als doel het onderhoud van de Kapel, tradities in stand te houden en de gemeenschapszin in Benzenrade te bevorderen.

Buurtvereniging Benzenrade

Exterieur

 

Zijkant. Foto: april 2006

De kapel heeft een met zwarte dakpannen gedekt, licht geknikt zadeldak. Op het dak bevindt zich een kleine dakruiter, bekroond met een eenvoudig kruis. Het afdak boven de ingang is met dezelfde soort pannen gedekt. Aan de voorzijde is een grote, rechthoekige toegangsdeur in hout en glas aangebracht. Aan weerszijden bevindt zich een rondboogvenster. Hoog in de achterzijde is klein rond raam aangebracht.

 Achterkant. Foto: april 2006

Interieur

 

Foto: juni 2006

Het ruime interieur is witgepleisterd en heeft een schrootjes tongewelf. in de boog aan de koorkant is een muurschildering aangebracht. Op een groot houten altaar, dat via drie trappen te bereiken is, staat een polychroom H. Hartbeeld. Links van het altaar staat een beeld van Maria met kind, rechts opnieuw een H. Hartbeeld. De kapel is voorzien van knielbankjes en men kan er een kaarsje offeren.

In 2019 zijn er nieuwe ramen aangebracht in de kapel, vervaardigd door een clubje glas en loodvrienden (de "glasketiers") dat een atelier in Benzenrade heeft.

Benzenrade, Heilig hart kapel en het ontstaan van de nieuwe kapelramen.

Bij de bouw van de kapel in 1924 was of het geld op, of de creativiteit afwezig om het zware frame van de kapelramen  anders op te vullen dan met rechthoekige, minimaal gekleurde raampjes. De tand des tijds veroorzaakte barsten en gaten die weer met extra gips en een plastic voorzetraam werden opgevangen. De trouwe dorpsvrijwilligers die niet alleen voor het schoonhouden zorgden, maar ook voor het onderhoud en vernieuwing van goten en voordeuren stoorden zich aan de gammele staat van de ramen…. Zomer 2017 bestond de eerste actie van  het bestuur  van de buurtvereniging bestaande uit Lea Penders, Carina Birx en Dian Gabriel om dorpsgenoot Marijke van Santen te vragen of zij deze ramen kon restaureren.  Vrijwel meteen ontstond het plan de kapelramen van een totaal nieuwe vormgeving te voorzien. Niets stond dit plan in de weg, omdat de bewoners van Benzenrade zelf eigenaren zijn van deze kapel.  Een maand of wat later kon een heus kapelraamproject van start gaan! Er moest sponsoring komen: geschat werd dat 2000 euro nodig zou zijn voor het aanschaffen van glas en lood alleen al. Het bestuur slaagde erin via gemeentelijke subsidies en private giften voldoende geld te verwerven. Dorpsgenoot Carl Temmers – altijd al betrokken bij het onderhoud van de kapel – verwijderde de oude ramen , stripte ze en leverde ze schoongespoten aan het glasatelier van Marijke van Santen aan. Alle Benzenradenaren kregen een uitnodiging om ideeën aan te reiken voor een totaal nieuw ontwerp van de 3 ramen: voor dit aspect hoefde de buurtvereniging de parochie namelijk niet om toestemming te vragen. Het moest kleurrijker, vrolijker en niet perse religieus getint. Het betrof 2 ramen van 160 x 80 cm en een ronde in de top van 80 cm doorsnee. Het ontwerp van Leon Kuipers werd unaniem gekozen voor de 2 grote ramen: het bevatte alle bijzonderheden die Benzenrade  kenmerkt, zoals de Geleenbeek die kronkelt door het dorp met zijn oorsprong  in de kelders van boer Guus en Annie Huijnen en de houten lantarenpalen met zwaluwen op de draden. De schapen op het weiland midden in het dorp en de talloze padden in het bosje, De honderden sneeuwklokjes en narcissen in het voorjaar (net voor de brandnetels en wilde bramen het overnemen)  enz. Het eerste raam kwam met behulp van een twintigtal dorpsgenoten met Pasen 2018 klaar en werd meteen geplaatst. Ondertussen wachtte een ander dorpsproject, namelijk het zelf vervaardigen en plaatsen van 6 ooievaarsnesten in Benzenrade op goedkeuring. Net op tijd kon er een bewoond ooievaarsnest in het tweede raam erbij  gebrandschilderd worden. Weer door een tiental dorpsbewoners werd  het glas in lood in al zijn kleuren prachtig voltooid.  Begin 2019 werd dit 2^e raam door Carl Temmers geplaatst, gevoegd en van een dorpel voorzien. Het Heilig Hart kreeg zijn plaats in het top-ronde raam en was het resultaat van fusing. Alle binnenmuren van de kapel werden gewit en de verlichting onder de nieuwe ramen aangebracht om van buiten af ook te kunnen genieten van de gemeenschappelijk vormgegeven creaties.

De inzegening van alle ramen door deken Bouman op 25 augustus 2019 vond plaats tijdens een heilige mis ter plekke met een feestelijke serenade van de TOG band en ondersteund door het New Generation Koor. Heel veel belangstellenden, prachtig weer… een mooiere afsluiting van dit unieke dorpsproject kon niet bedacht worden!

Tekst: Marijke van Santen