O.L. Vrouw, Moeder van Smarten (kapel)
Soort gebouw: | Kapel |
Plaats: | Afferden |
Gemeente: | Bergen |
Adres: | Langstraat 1 |
Postcode: | 5851 BA |
Coördinaten: | x: 198294, y: 405259 |
Rijksmonumentennummer: | 9023 Code 5851BA-00001-01 |
Kadastrale gegevens: | Bergen C/6458; C/6459 |
Kunstenaar(s): | |
Huidig gebruik: | Kapel |
Bron: MAAS- EN NIERSBODE , december 2009 met dank aan Paul Tiellemans
Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg
Naast zeshoekige kapel uit 1904, kleine kruisvormige Mariakapel, 1606, met vierkant klokkenspitsje op de kruising. Houten altaartje met schelpnis en vier getorste zuiltjes en een beeld van Maria van Smarten, XVII.
Type
Kleine kruisvormige kapel met dakruiter en een aangebouwde grote zeszijdige neogotische kapel met lantaarn, uitbouw en portaal.
Bouwgeschiedenis
Kleine kapel uit 1606, neogotische kapel uit 1909.
De kleine kapel
Foto: september 2021
Oorspronkelijk was er alleen een kleine kapel die pastoor Jan van Goch in 1612 heeft laten bouwen om hierbinnen tot rust te komen, want men zat middenin een roerige tijd: De Tachtigjarige oorlog. Ook vanuit plaatsen buiten Afferden kwam men ter bedevaart naar dit bedehuis, dat vroeger ook wel kapelletje der Zeven Weeën werd genoemd.
Door krijgsgewoel in de zeventiende eeuw is het gebouw verwoest. Pastoor P. Vossen heeft het in 1688 laten herbouwen. De kleine kapel heeft een Griekse kruisvorm. Uit het leien kruisdak verrijst een vierkant klokkenspitsje met kruis en windvaan, waarop staat ‘Ave Maria’. De inwendig ongeveer 3,5 m. lange en brede ruimte is overkluisd met tongewelven. Het houten altaar met vier getorste zuiltjes en een schelpnis dateert uit de zeventiende eeuw evenals het beeld van Onze Lieve Vrouw van Smarten. De kapel heeft twee glas-in-lood ramen van de Nijmeegse glazenier Henk van den Burg.
De grote kapel
Foto: september 2021
Omdat de ruimte van het kapelletje beperkt is, heeft pastoor W. Berden in 1909 een grotere kapel laten bouwen, die aan de achterkant direct aansluit aan de kleine kapel. Een trapje van vier treden is de verbinding tussen de kleine kapel en de grotere kapel. Het is een zeshoekig bakstenen gebouw met een eveneens zeshoekige ingesnoerde toren, bekroond met een kleine klokketoren.
Het gebouw heeft bakstenen gewelven. De ingang is in het vooruit springend geveldeel met zadeldak. De vensters en deuren hebben hardstenen dorpels. In vier gevelpartijen bevinden zich telkens drie glas-in-lood ramen met aan de bovenzijde segmentboogvormig metselwerk Aan de achterzijde van het koorgedeelte is soortgelijk decoratief metselwerk aangebracht. De bouwstijl is neo-romaans. Het gebouw is een mooi voorbeeld van de traditionele kapelbouw. Het is in 1983 grondig gerestaureerd.
Bron: https://afferden-limburg.nl/mariakapel/
Bron: MAAS- EN NIERSBODE, december 2009 met dank aan Paul Tiellemans
Interieur
Bron: MAAS- EN NIERSBODE, december 2009 met dank aan Paul Tiellemans
Foto: september 2021
De kleine kapel bevat een houten altaartje met vier getorste zuiltjes en een schelpnis voor het beeld van Onze Lieve Vrouw van Smarten.
Grote kapel
De grote kapel bevat o.a. muurschilderingen van de Smarten van Maria en kruisweg. De eerste en de laatste statie hebben een ander formaat. De andere twaalf zijn rondom aangebracht in vier series van elk drie staties.
Bron: Monumenten in Nederland: Limburg, Waanders Uitgevers, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist