Catharina van Alexandrië

Voorzijde van de kerk langs de drukke rijksweg. Foto: juni 2005

Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de monumentenzorg

RECTORAATSKERK VAN DE H.CATHERINA EN LUCIA, 1895-1896. Gebouwd in neo-romaanse stijl naar een ontwerp van de Roermondse architect J. Jorna. De kerk is gesitueerd aan de rijksweg Vaals-Maastricht.

Omschrijving

Kruiskerk met driebeukig basilicaal schip, dwarspand en koor, tweelingtorens aan weerszijden van de westgevel. De kerk heeft relatief kleinschalige proporties. Zadeldaken op het schip en de kruisarmen, lessenaarsdaken op de zijbeuken, torenspitsen met leien in Maasdekking; dakkapellen en bakgoten. Bakstenen optrek met rood geglazuurde bakstenen lisenen, rondboogfriezen, vensterlijsten. Het schip is voorzien van zich verjongende steunberen en bloktanddecoraties. Tussen de tweelingtorens een uitgebouwd portaal met trapsgewijs uitgemetselde rondboog, waarin een rechthoekige dubbele houten deur met smeedijzeren beslag in rondboogvormige lijst. In het vulstuk een gebeeldhouwd familiewapen en het opschrift: "Auxiliis Pii Baronis Von Thimus Locupletibus Aedificator". Gekoppelde rondboogvensters, galmgaten en nissen met tussenkolommen in rondboogvormige lijsten. Ronde roosvensters met natuurstenen traceringen. Klokkenstoel met klok van anonieme gieter, 14de eeuw, diam. 59 cm.

Sober, op onderdelen vernieuwd INTERIEUR met kruisgewelven, waarin onder meer de drie gebrandschilderde neo-gotische ramen, geschonken door de familie Schlüper-Jobses, van belang zijn.

Waardering

De rectoraatskerk van Lemiers is van cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling en vanwege de maatvoering een bijzondere uitdrukking van een typologische ontwikkeling. De kerk is vanwege de bouwstijl, als bijzonder specimen van het oeuvre van de Roermondse architect Jorna, de esthetische kwaliteiten, de vormgeving, het materiaalgebruik en de ornamentiek van regionaal architectuurhistorisch belang. De kerk is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling van Lemiers en van bijzondere betekenis voor het aanzien van de gemeente Vaals. Het bouwwerk beschikt over architectonische gaafheid en is van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de dorpse omgeving. Tenslotte is de kerk typologisch zeldzaam te noemen. (Datum: 15-01-1996).

Ruimtelijke context

De voorkant van de kerk ligt langs de drukke rijksweg Maastricht-Gulpen-Vaals. Rijdende op deze weg is de kerk met zijn twee torens aan de voorkant een markant punt. De linkerkant van de kerk grenst aan de lintbebouwing van Lemiers, rechts van de kerk loopt een weg naar de Catharinakapel , een van de oudste zaalkerkjes van Nederland.

Type

De Catharinakerk is een niet-georiënteerde neoromaanse driebeukige kruisbasiliek met twee torens aan de voorkant en een 5/8 absis aan de achterkant.

Bouwgeschiedenis

Zie boven. Jos Hamers ontwierp het altaar voor deze kerk.

Exterieur

Rechterzijde van de kerk met dwarsbeuk. Foto: juni 2005

De kerk is opgetrokken in geelrode baksteen, terwijl de hoeken en raamstijlen geaccentueerd worden door rode bakstenen met een sterk afstekende kleur. Ook zijn geglazuurde stenen toegepast om een apart effect te sorteren. Er zijn veel blinde ramen toegepast, zowel aan de voorzijde als aan zij- en achterkanten. De voorgevel en de dwarsbeuken hebben een groot rozetvenster. Middenschip en dwarsbeuken hebben een zadeldak, de zijschepen hebben een lezenaarsdak, de torens een tentdak. Alle daken zijn met leien gedekt. De steunberen hebben een lezenaarsdakje van kalksteen. (Zie verder bij Redengevende omschrijving boven).

Orgel

Ter vervanging van het sedert 1943 gebruikte harmonium, afkomstig van de paters van Cadier en Keer, plaatste Verschueren Orgelbouw (Heythuyzen) in 1952 in deze kerk een tweemanuaals orgel.

                               Hoofdwerk                           Positief                                  Pedaal

                               Prestant 8’                           Bourdon 8’                           Subbas 16’

                               Roerfluit 8’                            Baarpijp 4’                           Gedektbas 8’

                               Octaaf 4’                               Doublette 2’                         Fluitbas 4’

                               Mixtuur II-III                         Sesquialter II

Bron: G.M.I.Quaedvlieg: Orgeldocumentatie Limburg (Stadsbibliotheek Maastricht)