Antonius Abt

 Foto: augustus 2007

Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg

St. Antoniuskerk (eertijds toegewijd aan de H. Adelbertus); driezijdig gesloten mergelstenen koor, ca. 1400, geflankeerd door twee bakstenen kapellen, XV; bakstenen toren met nissengeleding, XVI, de verdere delen zijn tot stand gekomen bij een vergroting der kerk in 1910. Tot de inventaris behoren o.a.: communiebank met gesneden reliefs, XVIIIb; twee hardstenen wijwatervaten, XVIII A; houten beelden crucifix, ca. 1700; twee madonna's, resp. van ca. 1700 en XVIId; H. antonius Abt, XVIIIa; H. Petrus, XVIII A; H. Joannes de Doper, XVIII A; H. Rochus, XVIIIa; albasten paneel met reliefvoorstelling van de Aanbidding door de herders; albasten topstuk met voorstelling van de drieeenheid. Mechanisch torenuurwerk, B. Eijsbouts, 1918. (Datum: 17-09-1968)

Ruimtelijke context

De kerk ligt in het hart van Mook op een verhoogde plaats, dichtbij de Maas. Ze wordt geheel door een muur omgeven, waarbinnen ook het oude kerkhof gelegen is. Van de voorzijde blikt men over de Maas.

Type

Driebeukige kruiskerk met driezijdig gesloten koor, dubbel transept en een toren van vier geledingen met met ingesnoerde spits.

Bouwgeschiedenis

Foto: augustus 2007

In Mook stond al in de 13e eeuw een kerk. In 1550 wordt de kerk toegewijd aan St. Antonius Abt in plaats van St. Adelbertus. Het priesterkoor is waarschijnlijk nog uit de 14e eeuw, de toren vermoedelijk uit de 15e eeuw en het dwarsschip uit ca. 1500. Begin 20e eeuw bleek de kerk veel te klein geworden geworden voor het aantal gelovigen. De middeleeuwse kerk werd daarom gerestaurateerd en uitgebreid in 1909 door C. Franssen. Het bestaande schip werd gesloopt en vervangen door een kort driebeukig schip met forse dwarsbeuk. Men bouwde toen o.a. de kapellen aan weerszijde van de toren en de sacristie. In 1981 werd het interieur gerestaureerd en van het pleisterwerk uit de 19e eeuw ontdaan.

Interieur

Het interieur wordt gedekt door gerestaureerde stenen kruisgewelven in het koor en de oude dwarsbeuk en houten tongewelven in het schip en de nieuwe dwarsbeuk. Het kruisingsgewelf wordt gedragen door vier zuilen met maaskapitelen.

Exterieur

Rechterzijde van de kerk. Foto: augustus 2007

Bronnen:

Monumenten in Nederland: Limburg, Waanders Uitgevers, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist

De verwoeste kerken in Limburg / A. van Rijswijck, pr. - 1946

Orgel

Blijkens het ‘Aardrijkskundig woordenboek’ van van der Aa was deze kerk in 1846 ‘van een orgel voorzien’; volgens de dispositie-verzameling van Broekhuyzen (medio 19^e eeuw) een eenmanuaals orgel met aangehangen pedaal; in 1914 werd het vervangen door een tweemanuaals orgel van de Gebr.Vermeulen (Weert); in 1950 plaatste deze firma ook het huidige orgel

                               Hoofdwerk                            Positief                                 Pedaal

                               Prestant 8’                            Prestant 8’                           Subbas 16’

                               Spitsgamba 8’                       Holpijp 8’

                               Roerfluit 8’                            Fluit 4’

                               Octaaf 4’                               Quint 2 2/3’

                               Octaaf 2’

                               Mixtuur III

Bron: G.M.I.Quaedvlieg – Orgeldocumentatie Limburg (Stadsbibliotheek Maastricht)