HOME
ZOEKTIPS
LINKS en LITERATUUR
ORGELS
LAATSTE WIJZIGINGEN
OVER ONS
DONATIES


LAATST BIJGEWERKT OP 13-03-2024

Paulus

Ga naar de site van de patroonheilige
 
Parochie/kerkgemeente: H. Cornelius en H. Paulus
Dekenaat/kerkverband: Heerlen
Soort gebouw: Voormalige parochiekerk
Plaats: Passart
Gemeente: Heerlen
Wijk: Passart-Zuid
 
Adres: Willem Barentzweg 1
Postcode: 6413 TC
 
Kadastrale gegevens: Heerlen O 1555
Bouwpastoor/bouwpredikant: F.X.J. Vandermeulen
 
Architect(en):
 
Huidig gebruik: gesloopt!!

Eerste steen, marmer. De steen had een ruw oppervlak, omdat in Italië de eerste steen in de fundamenten wordt ingemetseld. De steen was een geschenk van paus Paulus VI in 1968 en was afkomstig uit één van de zuilen van de asiliek St. Paulus buiten de muren te Rome. De bouwrector vroeg in eerste instantie de zegen over de eerste steen en dit was het resultaat. Het is niet bekend, waar de steen is ingemetseld of waar deze nu is.

Tabernakel, koper, XXc. Op de deuren zijn twee boven elkaar zwevende engelen gemonteerd. In de kerk.

Tabernakel, koper, XXb. Op de deuren zijn in mozaïek een grote vis, twee klein vissen, en mand met brood en de letters IXTUS afgebeeld. In de dagkapel.

Ruimtelijke context

De Pauluskerk stond centraal in de wijk zonder als landmark te fungeren, maar wel op een herkenbaar punt aan het einde van de straat.

Type

Multifunctionele, bakstenen zaalkerk onder ingeknikt lessenaarsdak.

Bouwgeschiedenis

In het overleg tussen de burgemeester van Heerlen en de Bisschoppelijke Situeringscommissie bleek het voor beide partijen een wens, om in de uitbreidingswijk in de Passart een kerk te gaan bouwen. Het verwachtingspatroon was in 1962 nog, dat er een niet al te grote kerk in de behoefte kon voorzien. In 1963 kreeg kapelaan Vandermeulen zijn aanstelling tot bouwrector. Als noodkerk mocht hij gebruik maken van een school. Swinkels en Salemans ontwierpen een multifunctioneel gebouw met een strikt sacraal gedeelte (de dagkapel) en een ook voor meer profane doeleinden te gebruiken kerkzaal, die vergroot kon worden met de daarmee in verbinding staande credozaal. Deze zaal had een keuken, bar en toiletten. Het was de bedoeling dat de exploitatie van de credozaal de kosten van rente en aflossing, water- en elektraverbruik zou dekken. Tevens zou het ‘gezellig samenzijn’ na de Mis de gemeenschapszin moeten versterken. Een tweede probleem bleek de financiering. De sluiting van de mijnen wierp haar schaduw vooruit en de Staatsmijnen gaven al in een vroeg stadium aan, dat niet op de gebruikelijke subsidie gerekend hoefde te worden. Toen met de bouw werd begonnen, in 1968, was de subsidie gereduceerd tot nul. De Oranje-Nassaumijnen bleken eveneens niet meer in de gelegenheid tot grote subsidies, maar gaven uiteindelijk nog 5000 gulden. Toch moest het oorspronkelijke ontwerp vereenvoudigd (goedkoper) worden. De eerste steenlegging vond plaats op de feestdag van de H. Paulus (29 of 30 juni) 1969. Paus  Paulus VI stuurde daartoe een stuk van een pijler uit de basiliek Sint-Paulus buiten de muren naar Heerlen. Op 24 december 1969 werd de kerk in gebruik genomen, maar de inzegening verrichte mgr. Moors op palmzondag 1970. Tegelijkertijd verhief hij het rectoraat tot parochie.

Veranderingen

In 1987 kreeg de kerk een opknapbeurt en daarbij werd de (versleten) parketvloer in de kerk bedekt met marmoleum. Tevens werden de stoelen vervangen door banken, die afkomstig waren van de Christus Koningkerk te Heerlen. Plannen om de Credozaal te verbouwen tot woning werden doorkruist door de vraag, of deze kerk open zou blijven. Het antwoord bleek definitief ontkennend op 22 november 1991, toen de kerk aan de eredienst werd onttrokken. In de loop van 1995 werd de kerk verkocht en gesloopt. Tegenwoordig staan er seniorenwoningen op deze plaats.

Exterieur en interieur

Interieur

Credozaal

De kerk lag onder een aan één zijde naar beneden geknikt lessenaarsdak, dat rustte op in wild verband gemetselde muren. De zij-ingang was geplaatst is een aan de kerk aangebouwd tochtportaal. Aan dezelfde zijde stond tegen de kerk een ijzeren klokkenstoel. Naast de kerk was de hoofdingang ingericht. De Pauluskerk bestond uit drie delen: de kerkzaal, de dagkapel en de credozaal. In de kerkzaal waren 350 zitplaatsen in de vorm van stoelen, die in carré waren opgesteld waren rond het eikehouten vieringaltaar. De balken van de open dakstoel rustten op de knik op houten kolommen, die op de afscheiding stonden van het hoge gedeelte, dat langs de credozaal liep en het verlaagde deel, waarin de kerkzaal lag. Op de vloer lag parket. Licht trad binnen door schuin geplaatste wanden aan de hoge kant van het dak, waarin lichtstraten en houten schotten elkaar afwisselden. Credozaal en kerkzaal waren door een harmonicawand van elkaar gescheiden. De credozaal was via een brede trap vanuit de kerk bereikbaar. De credozaal was ingericht voor horecadoeleinden. De dagkapel was strikt sacraal en kon vijftig personen herbergen.

(Bron: Dr A. Jacobs en Drs. A.A. Wiekart – Kerken na 1940. Inventarisatie en waardenstelling kerkelijke bouwkunst na 1940 –Roermond – Stichting Monumentenhuis Limburg, 2003)

Paulus
Paulus
Paulus
Paulus