HOME
ZOEKTIPS
LINKS en LITERATUUR
ORGELS
LAATSTE WIJZIGINGEN
OVER ONS
DONATIES


LAATST BIJGEWERKT OP 13-03-2024

Gertrudis

Ga naar de site van de patroonheilige
 
Parochie/kerkgemeente: H. Gertrudis
Dekenaat/kerkverband: Gulpen
Soort gebouw: Parochiekerk
Plaats: Wijlre
Gemeente: Gulpen-Wittem
 
Adres: Kerkstraat Bij 3
Postcode: 6321 AH
Coördinaten: x: 190745, y: 315846
 
Rijksmonumentennummer: 39736 Code: 6321AH-00003-01
Kadastrale gegevens: Wijlre D 3549
 
Architect(en):
 
Kunstenaar(s):
 
Huidig gebruik: R.K. Kerk

Foto: juni 2015

Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg

Rooms-Katholieke Kerk; schip, 1835 door A.Klausner in Dorische stijl gebouwd. Toren en oostelijke partij later. Inventaris: Preek- stoel, orgel, twee zijaltaren (alle in Lod.XVI stijl) houten gedenktafel, biechtstoel (plm 1400). Orgel met Hoofdwerk, Onderpositief en vrij Pedaal, in 1862/1875 gemaakt door de Gebr. Muller uit Reifferscheidt. Klokkenstoel met gelui bestaande uit een klok van P. Michelin, 1666, diam. 50 cm en een klok van J.B.N. en F.A. Gaulard uit 1827. (Datum: 23-01-1967).

 

Ruimtelijke context

De kerk ligt op een kerkberg midden in het dorp. Aan de oostkant ligt de kerk op straathoogte, aan het westen ligt ze een stuk boven straatniveau. Rondom de kerk ligt het kerkhof.

Locatie

Type

Neo-klassieke kruiskerk (waterstaatskerk) met later toegevoegd, neo-romaans rond gesloten koor en een toren met achtzijdige opbouw en hoge knobbelspits. De toren staat tegen de zuidelijke transeptarm.

Bouwgeschiedenis

Ter plaatse van een 13e-eeuwse romaanse kerk, die in 1640 al was vervangen door een zaalkerkje, kwam in 1835-'39 de huidige kerk tot stand, ontworpen door Alois Klausener uit Aken. In 1896 werd de kerk uitgebreid. Johan Kayser was verantwoordelijk voor de nieuwe venstertraceringen. In 1924-'25 werd de huidige oostpartij van Nivelsteiner zandsteen met transept, koor en toren toegevoegd door J. van Groenendael. Daarbij werden de ramen met de ronde boog in de beide zijbeuken vervangen door ronde ramen, wat nog van buiten nog duidelijk is te zien. De kerk is in 1994-'96 onder pastoor Crutzen gerestaureerd door architect J.H.F. Peutz. Daarbij zijn o.a. nieuwe ramen van de kunstenaar Jan Dibbets geplaatst.

Exterieur

De beelden in de voorgevel uit 1949 zijn van J. Weerts. Foto: november 2004

Westzijde

Absis aan de oostzijde, met transept en toren toegevoegd in 1925-'26 door J. van Groenendael. Foto: november 2004

De kerk is gebouwd met baksteen en heeft pilasters van gezaagde mergelsteen. De toren, het transept en het koor, die van later datum zijn, zijn gebouwd met Nivelsteiner zandsteen.

Interieur

Zicht op het priesterkoor. Foto: Foto: juni 2018

Zicht op de zangtribune. Foto: oktober 2006

Foto: juni 2018

De kerk is sinds de restauratie heel licht van binnen. Dat komt mede door de witte wanden, het witte tongewolf en de lichte, moderne ramen van Dibbets. Het oksaal wordt gedragen door twee blauwe pilaren en het hek van het oksaal is eveneens blauw geschilderd. De ramen van het priesterkoor zijn (nog) niet vervangen, al hoewel daarvoor ook door Dibbets ontwerpen zijn gemaakt. Niet iedere gelovige staat overigens te popelen om de kleurige, meer behoudende ramen uit 1926 te zien vervangen worden. In de Mariakapel staat een eikenhouten beeld uit de school van de Meester van Elsloo en dateert uit de 16e eeuw. Maria met Jezus op haar arm staat op de maansikkel. Haar mantel is van gepolychromeerd lood. Zie verder bij bijzondere voorwerpen.

Zie verder ook: http://www.rijckheyt.nl/sjablonen/rijckheyt/pagina.asp?subsite=100&pagina=390

Orgel

Foto: juni 2018

Orgel met Hoofdwerk, Onderpositief en vrij Pedaal, in 1861-'62 gebouwd door de Gebr. Muller uit Reifferscheidt en door hen in 1875 hersteld en uitgebreid. Het is in 1979 gerestaureerd.

Manual (1861)                  C- g'"

  • Bourdon  B/D           16'
  • Principal   D             16'
  • Principal                   8'
  • Gemshorn                8'
  • Hohlflaut                  8'
  • Gamba    B/D           8'
  • Octav                       4'
  • Rohrflaut                  4'
  • Quint                       2 2/3'
  • Superoctav              2'
  • Mixtur 2'                  III
  • Cornet    D              III-IV
  • Trompet  B/D           8'

Positiv (1875)                   C-g'"

  • Bourdon   B/D          8'
  • Flaut Traver D          8'
  • Salicett                    8'
  • Fernflaut  D             8'
  • Principal                  4'
  • Flaut                       4'
  • Quint       D             2 2/3'
  • Octav                      2'
  • Krumhorn               8'

Pedal (1861)                    C - c'

  • Soubasse               16'
  • Violon                     16'
  • Octav                      8'
  • Posaun                   16'

Koppel HW + P b/d

Koppel Ped + HW

Bron: Uitgave Orgelfestival Limburg 2005 (SOL)

Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis
Gertrudis