Martinus
Ga naar de site van de patroonheiligeGa naar site van het gebouw c.q. de parochie
Parochie/kerkgemeente: | Parochiecluster SNS-Beek, Federatie O.L.V. van de Blijde Vrede |
Dekenaat/kerkverband: | Schinnen |
Soort gebouw: | Parochiekerk |
Plaats: | Beek |
Gemeente: | Beek |
Adres: | Burgemeester Janssenstraat 11 |
Postcode: | 6191 JB |
Coördinaten: | x: 183826,29, y: 327741,16 |
Rijksmonumentennummer: | 8752 Code: 6191JB-00011-01 |
Kadastrale gegevens: | Beek B 5707 |
Architect(en): | |
Kunstenaar(s): | |
Huidig gebruik: | R.K. Kerk |
Zuidzijde. Foto: Sander van Daal, oktober 2006
Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg
R.K. Kerk, neo-romaans gebouw, 1888-1910, door L. von Fisenne en later Jos, Th. Cuypers en Jan Stuyt (datum: 14-03-1967)
Ruimtelijke context
De kerk ligt in het centrum van Beek, dichtbij de markt. Tussen de straatzijde en de kerk ligt een groenvoorziening met een aantal grafstenen.
Type
Driebeukige basicale kruiskerk met zijkoren, rond gesloten apsiden, vieringsdakruiter, westtransept en een terzijde geplaatste toren van vier geledingen met tentdak.
Bouwgeschiedenis
Ter plaatse stond een kerk die van 1633 tot 1835 als simultaankerk werd gebruikt. Dit was een gotische pseudobasiliek met westtoren. Naar ontwerp van de architect L. von Fisenne verrezen in 1889-'90 het koor, het transept en de sacristie van de huidige neo-romaanse kerk. In 1892-'93 kwamen het middenschip, de zijbeuken en het voorportaal tot stand. Na de sloop van de oude toren in 1909-'10 werd het schip naar een ontwerp van J. Cuypers en J. Stuyt met een travee, een westtransept en de huidige toren uitgebreid. De verdwenen vieringsdakruiter heeft men 1998 naar een ontwerp van J. Wehrung herplaatst en voorzien van een carillon.
Exterieur
Koorzijde. Foto: november 2005
De kerk is uit tufsteen en zandsteen opgetrokken in neoromaanse stijl. Zie verder bij bouwgeschiedenis.
Interieur
Zicht op het priesterkoor. Foto: november 2005
Zicht op de zangtribune. Foto: Sander van Daal, oktober 2006
Het interieur wordt gedekt door bakstenen kruisribgewelven. De schildering in de apsis, voorstellende de Aaanbidding van het Lam. dateert uit 1910. De kerk bezit een aan Jan van Steffeswert toegeschreven mariabeeld (begin 16e eeuw) en een triomfkruis (1895) met een corpus uit de omgeving van de Meester van Elsloo (begin 16e eeuw). Tot de inventaris behoren verder diverse 19e eeuwse beelden van St. Martinus, enkele door L. von Fisenne ontworpen en door de gebr. Ramakers vervaardigde zij-altaren (1896), een hoofdaltaar van J. Thissen (1901-'02), kruiswegstaties uit het atelier van Windhausen (1904-'05). In de kerk liggen enkele 16e -17e eeuwse grafzerken, waaronde rdie van Arnold Huyn (gestorven in 1579) en zijn vrouw Anna Groysbeeck, gestorven in 1612.
Bron: Monumenten in Nederland: Limburg. Waanders Uitgevers, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.
Atelier J.W. Ramakers & Zonen maakte voor deze kerk:
1896 Maria-altaar
1896 H. Lucia-altaar
1898 Biechtstoel
1904 Biechtstoel (2 st.)
1904 Preekstoel
Zie voor Luciaverering in deze kerk: Bedevaarten in Nederland (knaw.nl)
Orgel
Foto: augustus 2006
Ter vervanging van het door Binvignat (Maastricht) in opdracht van de hervormden (simultaneum) in 1796 geplaatste orgel bouwden Gebr. Franssen (Roermond) in 1915 een nieuw driemanuaals orgel; dit werd in 1958 door Verschueren Orgelbouw (Heythuyzen) ingrijpend gewijzigd met behoud van de kas uit 1915.
hoofdwerk positief zwelwerk pedaal
Prestant 16’ Gemshoorn D 8’ Bourdon 16’ Contrebas 16’
Prestant 8’ Roerfluit 8’ Vioolprestant 8’ Subbas 16’
Bourdon 8’ Prestant 4’ Nachthoorn 8’ Octaafbas 8’
Octaaf 4’ Blokfluit 4’ Gamba 8’ Gedektbas 8’
Fluit 4’ Flageolet 2’ Celeste 8’ Prestantbas 4’
Quint 2 2/3’ Mixtuur III-IV Zing.prestant 4’ Mixtuur III-IV
Octaaf 2’ Dulciaan 8’ Dwarsfluit 4’ Bazuin 16’
Mixtuur III-IV Nachthoorn 2’ Trompet 8’
Cornet D V Sesquialter II
Trompet 8’ Cimbel III
Hobo 8’
Regaal 4’
Bron: G.M.I.Quaedvlieg – Orgeldocumentatie Limburg (Stadsbibliotheek Maastricht).