Petrus en Paulus
Ga naar de site van de patroonheiligeGa naar site van het gebouw c.q. de parochie
Parochie/kerkgemeente: | H.H. Petrus en Paulus en OLV vd Berg Carmel (Leenhof) |
Dekenaat/kerkverband: | Heerlen |
Soort gebouw: | Parochiekerk |
Plaats: | Schaesberg |
Gemeente: | Landgraaf |
Adres: | Kerkplein 4 |
Postcode: | 6372 EZ |
Coördinaten: | x: 199195,23, y: 322980,16 |
Rijksmonumentennummer: | 23832 Code: 6372EZ-00004-01 |
Kadastrale gegevens: | Schaesberg B 6557 en B 6453 |
Architect(en): | |
Kunstenaar(s): | |
Huidig gebruik: | R.K. Kerk |
Foto: juni 2005
Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg
R.K.Kerk. Toren, eenbeukig schip en twee dwarskapellen tegen het schip uit de jaren 1649-'99. Koor en dwarspand, 1914. Preekstoel, plm 1700, doopvont 17e eeuw, 8 schilderijen, vier paar gegoten koperen kandelaars (17e eeuw). Zerk van Frederik van Schaesberg, plm 1733. Op het kerkhof een hardstenen kruis, waarop een klein Calvarie en 'memento mori'; tien stenen grafkruisen, 1710-1811; enige fragmenten van beeldhouwwerken. Eenklaviers orgel met aangehangen Pedaal, ca. 1860 gemaakt door de Gebr. Muller uit Reifferscheidt (Duitsland). Mechanisch torenuurwerk. (Datum: 21-02-1967)
Ruimtelijke context
De kerk ligt in het centrum van Schaesberg en wordt zowel aan voor- als achterzijde omgeven door drukke centrumstraten van Schaesberg. Rechts wordt de kerk begrensd door een pleintje met plantsoenen. Tegen deze kant zijn nog oude kerkhofkruisen geplaatst. Het kerkhof ligt aan de overkant van de weg aan de voorzijde van de kerk. Links van de kerk, bij de ingang naar de dagkapel, is eveneens een plantsoenaanplant.
Type
De kerk is een georiënteerde, eenschepige, kruisvormige kerk met boogvensters en met een zware toren aan de westzijde, een driezijdig gesloten koor aan de oostzijde, dwarskapellen en een ongelede toren met naaldspits
Bouwgeschiedenis
De kerk werd gesticht in 1648 door Johan Frederik, heer van Schaesberg. De voltooiing van het eenbeukige schip met de beide dwarskapellen vond in 1699 plaats onder Frederik Sigismund Theodor, kleinzoon van Johan Frederik. De oude koorsluiting werd in 1914 vervangen door een transept en koor naar plannen van Jan Stuyt. In 1958 heeft men een zijkapel toegevoegd. In 1964-'66 werd mijnschade hersteld.
Exterieur
De bakstenen kerk heeft een met een met leien gedekt zadeldak, voorzien van kleine dakkapellen. De dwarsbeuken worden gesloten met een licht geronde, van ramen voorziene muur.
Schip aan de uidzijde. Foto: juni 2005
Zuidzijde. Foto: juni 2005
Kapel en transept aan de zuidzijde. Foto: juni 2005
Interieur
Zicht op het priesterkoor. Foto: juni 2005
Zicht op de zangtribune. Foto: maart 2016
Het interieur van schip en zijkapellen wordt gedekt door kruisribgewelven met brede platte gordelbogen, voorzien van sluitstenen met het wapen van de heer van Schaesberg. De kerk bevat de nieuw opgehakte grafsteen van Frederik Sigismund Theodor van Schaesberg, overleden in 1733. Tot de inventaris behoren onder meer een doopvont uit het einde van de 17e eeuw en een door atelier Cuypers vervaardigd altaar.
Bron: Monumenten in Nederland: Limburg, Waanders Uitgevers, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.
Orgel
Foto: maart 2016
Rond 1843 plaatsten Gebr.Müller (Reifferscheidt, D) in deze kerk een eenmanuaals orgel; plannen (1851/1853) om dit orgel uit te breiden met “ein neues Positiv” en “frei Pedal” zijn niet gerealiseerd; in 1961 werd het orgel gerestaureerd door Verschueren Orgelbouw (Heythuyzen), bij welke gelegenheid de oorspronkelijke registerbenaming (helaas) werden gewijzigd.
Manuaal Pedaal
Subbas B 16’ Octaaf 4’ aangehangen
Bourdon D 16’ Fluit 4’
Prestant 8’ Octaaf 2’
Holpijp 8’ Mixtuur III
Gamba B/D 8’ Trompet B/D 8’
(literatuur: Het historische orgel in Nederland, deel VI, blz.191)
Bron : G.M.I.Quaedvlieg – Orgeldocumentatie Limburg (Stadsbibliotheek Maastricht)
Voor informatie over het Dekenaat Heerlen zie ook http://www.dekenaatheerlen.net/