HOME
ZOEKTIPS
LINKS en LITERATUUR
ORGELS
LAATSTE WIJZIGINGEN
OVER ONS
DONATIES


LAATST BIJGEWERKT OP 13-03-2024

Januszewsky, Gertrud

 
Geboortejaar: 1911
Overlijdensjaar: 2001
Betrokken bij: Servatius (basiliek) (Maastricht)
 

Knipselkunst van Gertrud Januszewski

In de loop van 2003 moest in Venlo het klooster van de Dominicanessen van Bethanië worden gesloten. Het kloostergebouw was te groot geworden voor de nog overgebleven zusters, die naar een verzorgingshuis verhuisden. Met het oog op de ontruiming werd aan de SKKN de opdracht gegeven om het kunstbezit en het andere aanwezige materiële erfgoed te inventariseren. Een verassing bij de inventarisatiewerkzaamheden vormde een twintigtal fraaie knipsels, die netjes ingelijst in de kloostergangen waren opgehangen. Een lekenoog kon zien dat het hier geen werk van een amateur betrof. Bij de knipsels hing een foto van de kunstenaar, in dit geval een kunstenares: Gertrud Januszewski.

Wie is deze knipselkunstenares met een Pools klinkende naam? Zij werd in 1911 in Berlijn geboren en was na een opleiding in Duitsland werkzaam als beeldend kunstenares en illustratrice. In 1934 won zij een afficheprijsvraag van Propaganda Fide in Rome (de propaganda-afdeling van het Vaticaan). Met het geld van de prijs ondernam zij diverse reizen en kwam ze uiteindelijk in Nederland terecht. Zij vestigde zich in 1939 als niet-religieuze in het klooster te Venlo, waar zij in de huishouding werkte en poortdienst deed. Daarnaast maakte zij knipsels voor de verkoop en illustraties voor religieuze tijdschriften en boeken. Zo verzorgde zij een aantal kinderboeken, waaronder de driedelige reeks Buiten Spelen, die in 1946 door het klooster werd uitgegeven. Later verhuisde zij naar Maastricht en had ze veel contact met de zusters Ursulinen, voor wie zij de jaarlijkse missiekalender van illustraties voorzag.

In Maastricht kwam zij ook in contact met de graficus Huub Levigne. Hij was daar docent aan de Academie, waar zij de opleiding beeldhouwkunst volgde. Zij ontwikkelde zich tot een gewaardeerd kunstenares en ontving voor haar werk in 1960 de Prijs der Stad Maastricht. Iedereen in Maastricht kent haar beeld van een ezeltje op de Ezelmarkt. Verder vervaardigde zij voor enkele kerken een reeks kruiswegstaties. Eén daarvan bevindt zich thans in de Maastrichtse Sint-Servaaskerk. De laatste jaren van haar lange leven ? zij overleed in 2001 ? was zij niet meer in staat om knipselkunst te produceren.

Na de opheffing van het Venlose klooster kreeg de collectie knipsels, naast een groot aantal ontwerptekeningen, bidprentjes en ander werk van Gertrud Januszewski, een passende bestemming in het Nederlands Museum van Knipkunst in Schoonhoven.

Bron: http://www.religieuserfgoed.nl/maand.aspx?ID=13