Antonius Abt

 Foto: Luc Jakobs, november 2006

Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg

KERK van de H. Antonius Abt. Herbezigde laatgotische ingangsomlijsting van hardsteen, XV. Houten beelden: Annatrits, twee beelden van de H. Antonius Abt, XVI; palmhouten kruisbeeldje, XVIII; zes andere beelden (o.a. H. Hieronymus, H. Lucia, H. Paulus en H. Hubertus, XVI en XVII). Klokkenstoel met gelui bestaande uit een klok van een onbekende gieter, 1780? en een moderne klok. (Datum: 12-11-1968)

Type

Driebeukige basiliek met rond gesloten koor en een terzijde staande toren.

Bouwgeschiedenis

Op de plaats van een laat-gotische kapel uit 1492 werd in 1823 een nieuwe kerk gebouwd. Deze werd in 1912 vervangen door de huidige kerk van Caspar Franssen. In 1944 werd, zoals op zoveel plaatsen in Midden- en Noord-Limburg, de toren opgeblazen. In 1946 werd de kerk hersteld en in 1953 vond een geringe vergroting plaats en werd de toren herbouwd, dit alles naar plannen van J. Franssen.

Exterieur

 Foto: Luc Jakobs, november 2006

In de westgevel is de poort van de laat-gotische kapel herplaatst. Erboven is een beeld van Sint-Antonius ingemetseld. Tegen de kerk staat een grafkruis van Geurt Lutten uit 1666.

Interieur

Zicht op het priesterkoor. Foto: Kay Nieling 

Zicht op de zangtribune. Foto: Kay Nieling

Het interieur van het schip wordt gedekt door een vlakke zoldering, de zijschepen door kruisgewelven. De kerk bevat enkele houten beelden, waaronder een Sint-Anna-te-drieën en een beeld van Sint-Antonius abt, beide uit de 16e eeuw. Verder bevat de kerk glas-in-loodramen van Jean den Rooijen. Zijn zoon Jac meldde: Tot mijn genoegen kan ik u berichten, dat ik een krantenartikel heb gevonden, gedateerd 26-10-1912,  waarin de voltooiing van de nieuwe kerk wordt aangekondigd en waarbij o.a. wordt vermeld:  " De totale indruk zal nog aanmerkelijk worden verhoogd, wanneer binnenkort de firma den Rooijen de vijf gebrandschilderde vensters in de absis zal hebben geplaatst. De overige vensters zijn vervaardigd van kathedraalglas in bij het geheel passende dessins in zachte kleuren. "

Bron: Monumenten in Nederland, Waanders Uitgevers, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.

Orgel

In 1859 werd in deze kerk door van Dinter (Tegelen) een orgel geplaatst, dat blijkens de boekhouding van Pereboom & Leijser (Maastricht) in 1876 verkocht werd aan de kerk te Eijsden-Lanklaar (B); het in de kerk van Ell geplaatste nieuwe orgel werd in 1913 door Vermeulen (Weert) overgebracht naar de nieuwe kerk en ging in 1944 verloren; in 1953 plaatsten Gebr.Vermeulen (Weert) een nieuw tweemanuaals orgel (excl. de Basson-hobo8’ van het Positief).

                               Hoofdwerk                           Positief                                  Pedaal

                               Prestant 8’                            Salicionaal 8’                       Subbas 16’

                               Bourdon 8’                            Dwarsfluit 4’                        Octaafbas 8’

                                Fluit gedekt 4’                      Nasard 2 2/3’                       Gedekt 8’

                               Prestant 4’                            Woudfluit 2’

                               Mixtuur II-III                         Basson-hobo 8’

Bron: G.M.I.Quaedvlieg – Orgeldocumentatie Limburg (Stadsbibliotheek Maastricht)