Mariakapel
Soort gebouw: | Kapel |
Plaats: | Odiliënberg St. |
Gemeente: | Roerdalen |
Adres: | Kerkplein 12 |
Postcode: | 6077 AA |
Coördinaten: | x: 197756, y: 351208 |
Rijksmonumentennummer: | 33642 code 6077AA-00012-01 |
Kadastrale gegevens: | Sint Odilienberg C/1522 |
Architect(en): | |
Kunstenaar(s): | |
Huidig gebruik: | Kapel |
Foto: mei 2006
Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg
O.L. Vrouwekapel (Mariakapel), oorspronkelijk parochiekerk. Rechthoekig gebouwtje waarvan het uit keien en blokken Kunradersteen opgetrokken benedendeel van de noordgevel een dichtgemetselde arcade van drie rondbogen bevat, XI of XII, vierkante oostelijke aanbouw, gerestaureerd in 1949-'50 na oorlogsschade. Op het altaar houten madonna, z.g. Sedes Sapientiae, XIII. (Datum: 11-07-1968). Het beeld Sedes Sapientiae is verplaatst naar de basiliek. Op het altaar staat nu een Mariabeeld dat eerder in de basiliek stond.
Ruimtelijke context
De kapel ligt direct naast de grote basiliek en is omgeven door een kerkhof in etages.
Type
Eenbeukige kerk met een in mergelsteen uitgevoerde aanbouw aan de oostzijde.
Bouwgeschiedenis
De kerk ontstond vermoedelijk in de 11e eeuw. Later werd ze vergroot met een (verdwenen) zijbeuk. Tot 1680 was ze in gebruik als parochiekerk. Het benedendeel van de noordgevel is opgetrokken in keien en Kunradersteen en bevat drie rondbogen op vierkante pijlers. In 1631 is het kerkje hersteld. Bij een restauratie in de 19e eeuw werd de aanbouw aan de oostzijde vernieuwd of toegevoegd. In 1949, getuige ook de jaarankers, is de kerk hersteld van oorlogsschade.
MARIAKAPEL
De Mariakapel is een eenbeukig gebouw met funderingen uit de 8e tot 10e eeuw, met een aanbouw in mergelsteen aan de oostzijde (19e eeuw) met een grafkelder van de familie De Zantis de Frymerson, onder architectuur van J. Kayser.
In de oudste muur zijn nog de drie dichtgemetselde bogen te zien waarmee de kapel vroeger met een ander gebouw verbonden was.
Bij binnenkomst is de 12e-eeuwse doopvont te zien die tot 1964 in de basiliek heeft gestaan.
In de kapel staan meerdere beelden als van de HH. Wiro, Plechelmus en Otgerus en een Mariabeeld.
Boven het Maria-altaar in het aangebouwde koor is een rond glas-in-lood raam, het zogenaamde Virga Jesse raam, of de genealogie van de Moeder Gods. Dit vervaardigd door Joep Nicolas in 1966.
Bron: http://www.priorijthabor.nl/6-4-mariakapel/
Foto: april 2022. Virga Jesse raam
Exterieur
Aanbouw in mergel oostzijde. Foto: mei 2006
Op het kerkhof rond kapel en basiliek is o.a. glazenier Joep Nicolas begraven. (Zie Basiliek).
Interieur
Foto: april 2022. Zicht op het altaar.
Zicht naar achteren.
Foto: september 2008, Norbert Schnizler
Tot de inventaris behoren een romaans hardstenen doopvont, een houten madonna als 'Sedes Sapiëns', Zetel der Wijsheid, uit de tweede helft van de 13e eeuw, verder twee kopieën van 12e-eeuwse zandstenen reliëffiguren, voorstellende de H. Johannes en de H. Jacobus. De beelden zijn inmiddels verplaatst naar de Basiliek.
Bron: Monumenten in Nederland: Limburg, Waanders Uitgevers, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist